Music City - Chỉnh dây đàn Piano chuyên nghiệp

CHỈNH DÂY ĐÀN (PIANO TUNING)

Một cây đàn được chỉnh dây đúng phải đảm bảo 4 yếu tố:

Đúng cao độ (right pitch),
Toàn thể (overall),
Sự hài hòa (harmony),
Ổn định (stable).

Chỉnh dây đàn Piano tại HP Music | Liên hệ 0865 056 556

Đúng cao độ (pitch):

Theo tiêu chuẩn ISO 16 thì nốt La (A) ở vị trí thứ 49 trên phím đàn được gọi là chuẩn khi đạt tần số rung 440 Hz/s (440 nhịp trên một giây). Khi nốt La đạt được đúng tần số này và các nốt còn lại được chỉnh tương quan đúng với nốt La thì tổng lực căng của dây đàn Piano lên tới khoảng 15 tấn.
Vì một số lý do, đặc biệt từ sự ảnh hưởng của việc thay đổi thời tiết nên theo thời gian dây đàn sẽ bị sai lệch đi. Lúc này người ta cần chỉnh dây đàn (tuning).
Đàn có thể bị sai lệch ở nhiều mức, nếu chơi nhiều hay để lâu không bảo dưỡng nó có thể sai tới nửa cung hoặc hơn nữa (khoảng cách giữa 2 nốt liền kề trên bàn phím được gọi là nửa cung, mỗi nửa cung có giá trị kỹ thuật là 100 cent). Sai số an toàn chỉ nên trong vòng 4 cent, nếu sai số nhiều hơn 4 cent đàn có thể trở nên kém ổn định kể cả sau khi đã chỉnh lại dây.
Khi sai số nhiều hơn 4 cent, người thợ chỉnh dây cần phải kéo dây về đúng cao độ rồi mới tinh chỉnh. Công việc này mất khá nhiều thời gian và thường phải chỉnh đi chỉnh lại thì đàn mới giữ được ổn định, vì thế nhiều khi người ta chọn cách để nguyên nốt La ở mức thấp rồi chỉnh đều các nốt xung quanh thấp tương ứng với nốt La hoặc chỉ kéo lên một lần mà không kiểm tra lại (đàn sẽ đúng lúc đó nhưng sai trở lại sau thời gian ngắn).
Việc chỉnh dây đàn sai cao độ này thực sự rất có hại cho tai của người tập, ảnh hưởng tới chất lượng cũng như sự ổn định của cây đàn.

2. Toàn thể (overall):

Cây đàn Piano có 88 nốt, các máy chỉnh dây đàn Piano hiện thông dụng tại Việt Nam (Chromatic tuner) chỉ có khả năng nghe được từ nốt số 16 đến nốt số 75. Một số phần mềm được sử dụng trên điện thoại hoặc máy tính bảng thì sai số khá nhiều. Vì vậy, người thợ sử dụng máy đó thường sẽ bỏ qua không chỉnh các nốt từ số 1 đến số 15 và nốt số 76 đến số 88 hoặc chỉnh nhưng thiếu chính xác.
Khi sản xuất, lực căng của dây đàn đã được nhà sản xuất tính toán phân bổ đồng đều sao cho hơn 200 dây đàn được căng đều trên khắp khung đàn để khung đàn không phải chịu đựng tình trạng chênh lệch áp lực. Việc bỏ qua không chỉnh một số nốt trên đàn không những ảnh hưởng đến các hòa âm mà còn là một nguyên nhân dẫn đến vặn khung, gẫy khung sau này.

3. Sự hài hòa (harmony): 88 nốt trên đàn Piano được tổ chức cơ bản bởi những tổ hợp được gọi là các quãng tám (octave). Mỗi một quãng tám chứa 12 nửa cung (chromatic). Ngoài ra mỗi một nốt trên phím đàn có mối quan hệ song phương với các nốt lân cận và mối quan hệ giữa hai nốt này được gọi là một quãng, tùy theo khoảng cách xa gần từ nốt này đến nốt kia mà các quãng đó được gọi là các quãng 3, 4 hay 5, 6…
Để có thể chỉnh được hài hòa sự tương tác giữa các nốt với nhau trên hầu hết các mối quan hệ (các quãng) người chỉnh dây đàn phải có trình độ chuyên sâu hoặc sử dụng những loại máy lên dây Piano chuyên nghiệp có hỗ trợ chức năng này (temperament). Nếu chỉ sử dụng máy thông thường và chỉnh đúng theo máy tất cả các nốt trên toàn bộ đàn, âm thanh sẽ trở nên lổn nhổn vì nó đúng ở quãng này mà sai ở quãng kia.

4. Ổn định (stable):

Có nhiều cây đàn sau khi chỉnh dây thì nó chỉ đúng trong một thời gian rất ngắn (có thể chỉ trong một vài ngày) rồi trở nên sai lệch ở chỗ này, chỗ kia hoặc thậm chí là toàn bộ. Sở dĩ có việc này là bởi hai lý do:
(1). Người thợ chưa đủ trình độ, kinh nghiệm.
(2). Cây đàn để lâu không bảo dưỡng nên sai lệch nhiều. Muốn chỉnh cho đúng quy cách thì mất thời gian và phí sẽ cao, nói ra sợ khách hàng chê đắt không làm nên người thợ chỉ đưa ra một mức phí cơ bản rồi chỉnh qua loa miễn lúc đó đúng là được.

Lưu ý:
– Như trên đã chỉ ra cho bạn thấy việc chỉnh dây đàn đúng cách đòi hỏi những người thợ có trình độ và lương tâm trách nhiệm nên bạn hãy chỉ giao đàn cho những người mà bạn biết rõ hoặc ít nhất là bạn cảm thấy tin tưởng.
– Tổng lực căng của toàn bộ dây đàn Piano lên tới khoảng 15 tấn. Các bộ phận, chi tiết bằng gỗ trong cây đàn Piano chịu sự ảnh hưởng của thời tiết và do vậy nó co giãn, sự co giãn này dẫn đến sai lệch dây. Vì vậy, ngay cả đối với một cây đàn Piano không sử dụng, nó vẫn sai lệch dây và bạn cần bảo dưỡng nó định kỳ hàng năm.
– Nếu bạn đã chót để cây đàn lâu quá, đàn của bạn sẽ phải chỉnh dây 2 lần hoặc hơn nữa, ngoài ra sẽ cần kiểm tra bên trong để chỉnh trang hoặc thay thế những gì cần thiết. Bạn sẽ tốn kém, vì vậy đa số những người thợ sẽ không muốn nói với bạn về những vấn đề mà cây đàn bị bỏ quên của bạn gặp phải, họ chỉnh dây cho bạn, lấy một số tiền vừa phải để bạn thấy thoải mái. Bạn đừng mất tiền cho những việc vô ích mà hãy nhớ bảo dưỡng đàn định kỳ.

Phí lên dây tại Hà Nội